"Gwiezdne miasta" Europy. Cuda renesansowej inżynierii Są rozproszone po całej Europie, a ich doskonale geometryczne piękno można w pełni podziwiać tylko z lotu ptaka. Mowa o miastach, które są prawdziwymi perełkami renesansowej inżynierii. Zostały zaprojektowane w XVI i XVII w. przez najbardziej błyskotliwe umysły epoki nowożytnej. Jedno z polskich miast również wpisało się w ówczesny styl i zachowało go do dziś. 26 Zobacz galerię Lars van der Waarden / Shutterstock Nauka budowy bastionów w kształcie gwiazdy powstała we Włoszech w okresie renesansu, kiedy to proch strzelniczy i armaty sprawiły, że stare średniowieczne mury stały się przestarzałe. Wysokie, pionowo postawione ściany ustąpiły nisko położonym wałom. Nowy wówczas sposób budowy uniemożliwił oblegającym armiom zbliżenie się do przeciwnika. Ten styl architektury militarnej przeżył swój złoty okres w XVI i XVII w., kiedy to wiele państw w Europie toczyło niemal nieprzerwane wojny. Dzisiaj miasta zbudowane na ten wzór stanowią namacalną pamiątkę minionych wieków i przyciągają wzrok turystów z całego świata. Zobacz najpiękniejsze "gwiezdne miasta" w Europie, które mimo upływu lat wciąż są zamieszkane, a jednocześnie zachowały swój wyjątkowy, oryginalny układ geometryczny. Źródło: "CNN" 1/26 Holandia, Naarden Aerovista Luchtfotografie / Shutterstock Holandia jest głównym celem podróży dla osób zainteresowanych architekturą "gwiezdnych miast". W latach 1566-1648 toczyła się wojna o niepodległość Niderlandów i uniezależnienie się od Hiszpanii. To właśnie ona odcisnęła swoje piętno na miejskim krajobrazie tego kraju. Jednym z najbardziej imponujących holenderskich miast, zbudowanych na kształt gwiazdy jest właśnie Naarden, który znajduje się ok. 20 km na wchód od Amsterdamu. Jest całkowicie otoczony dwiema liniami fortyfikacji i dwoma pierścieniami wody. Naarden jest po prostu doskonałym przykładem na idealne miasto w kształcie gwiazdy. Zapewne nieprzypadkowo znajduje się tam holenderskie muzeum fortecy, w którym można znaleźć eksponaty dotyczące historii fortyfikacji tego miasta. 2/26 Holandia, Naarden 3/26 Holandia, Brielle Aerovista Luchtfotografie / Shutterstock Brielle to miasto, które zajmuje honorowe miejsce w historii Holandii od 1572 r., kiedy to zostało zdobyte przez "Sea Beggars", nacjonalistyczną milicję morską. Wydarzenie to było punktem zwrotnym w holenderskiej wojnie o niepodległość. Obecnie Brielle jest przyćmiony przez sąsiedni Rotterdam Europoort - największy port handlowy w Europie. Jego starannie rozplanowane bastiony są wyraźnie widoczne z perspektywy lotu ptaka. 4/26 Holandia, Brielle 5/26 Holandia, Heusden Aerovista Luchtfotografie / Shutterstock Ukończony w 1597 r. Heusden może się dziś pochwalić imponującymi, starannie zaaranżowanymi bastionami dzięki wielokrotnie nagradzanemu 40-letniemu projektowi odbudowy. Do XIX w. oryginalne fortyfikacje tego miasta w Brabancji Północnej prawie się rozpadły. Jednak od lat 60. XX w. lokalni mieszkańcy przeprowadzili udaną kampanię mającą na celu przywrócenie Heusden do dawnej świetności. 300-letnia mapa została wykorzystana jako plan, który miał na celu zmienienie tego miejsca w piękne miasto z dawnej epoki, które przed pandemią przyciągało co roku setki turystów. 6/26 Holandia, Heusden 7/26 Holandia, Willemstad Aerovista Luchtfotografie / Shutterstock Willemstad również znajduje się w Brabancji Północnej w Holandii. Jest to małe miasteczko, które stanowi doskonały przykład holenderskiego "gwiezdnego miasta". Uważa się, że każdy z siedmiu bastionów reprezentuje jedną prowincję, które zjednoczyły się, by wyzwolić Holandię spod hiszpańskich rządów w XVI w., tworząc niezależne państwo holenderskie. 8/26 Holandia, Willemstad 9/26 Holandia, Bourtange Lars van der Waarden / Shutterstock Ostatnie już holenderskie "gwiezdne miasto" na tej liście to Bourtange w północno-wschodniej części kraju. Znajduje się zaledwie kilka metrów od granicy z Niemcami. Fort Bourtange został zbudowany w 1593 r. i był używany do 1851 r. Twierdza została później przekształcona w wioskę, ale zachowała przy tym swój idealnie pięciokątny kształt i geometryczny wzór ulic, ale nigdy nie rozwijała się jako osada cywilizacyjna. Dziś cały zespół architektoniczny jest otwarty dla zwiedzających jako muzeum. 10/26 Holandia, Bourtange 11/26 Włochy, Palmanova Istvan Csak / Shutterstock Palmanova położona jest blisko dzisiejszej granicy Włoch i Słowenii. Jest to jedno z największych i najlepiej zachowanych geometrycznych miast. Zostało zbudowane przez Wenecjan pod koniec XVI w., aby bronić północno-wschodniej granicy. Przy budowie twierdzy wykorzystano wszystkie najnowsze innowacje wojskowe XVI w., przez co małe miasteczko stało się fortecą w kształcie dziewięcioramiennej gwiazdy. Palmanova została wówczas otoczona przez bastiony, mury, fosa i trzy bramy. Po opanowaniu Wenecji przez Francuzów i Napoleona została wybudowana zewnętrzna linia fortyfikacji, która została ukończona w latach 1806–1813. Ostateczna forteca składała się z: 9 ravelinów, 9 bastionów, 9 lunet i 18 kawalierów. Palmanova została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 2017 r. 12/26 Włochy, Palmanova 13/26 Włochy, Peschiera del Garda Andrea Berg / Shutterstock Podczas gdy Palmanova chroniła wschodnią część Wenecji, Peschiera del Garda czuwała nad bezpieczeństwem jej zachodniej strony. Ufortyfikowane miasto znajduje się nie tyle nad brzegiem jeziora Garda, co w środku i jest otoczone wodą ze wszystkich stron, z przecinającym go kanałem. Historycy przypominają, że mury z pięcioma bastionami i dwiema bramami od początku szybko się niszczyły i dlatego począwszy od XVII wieku, były restaurowane i naprawiane. Peschiera del Garda również ma status Światowego Dziedzictwa UNESCO. 14/26 Włochy, Peschiera del Garda 15/26 Portugalia, Almeida Peek Creative Collective / Shutterstock Almeida to miasto w północnej Portugalii, bardzo blisko granicy Hiszpanii. Doskonale wpisuje się w imponujące mury obronne w kształcie gwiazdy. Podczas wojny półwyspowej w latach 1804-1817 Almeida została zdobyta przez siły napoleońskie. Od 2009 w fortecy działa muzeum historyczno-wojskowe. Zachowało się 2,5 tys. m murów obronnych, fosa o 62 m długości i 12 m głębokości, kazamaty, areszt, barokowy ratusz, dwa kościoły. 16/26 Portugalia, Almeida 17/26 Portugalia, Elvas Iakov Filimonov / Shutterstock Około 200 km od Lizbony znajduje się Elevas – twierdza składająca się z siedmiu bastionów i dwóch fortów, które przez stulecia strzegły wschodniej granicy Portugalii przed hiszpańskimi najazdami. Mimo że w siatce miejskiej Elevas brakuje idealnych, geometrycznych linii, typowych dla innych "gwiezdnych miast" to bielone, położone na wzgórzu domy sprawiają, że krajobraz tego miejsca jest malowniczy i wyjątkowy. W 2012 r. historyczna część miasta została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. 18/26 Portugalia, Elvas 19/26 Francja, Neuf-Brisach Sahara Prince / Shutterstock Neuf-Brisach to kolejne "gwiezdne miasto", które cieszy się statusem Światowego Dziedzictwa UNESCO. Należy do części sieci fortec stworzonych przez Sébastiena Le Prestre de Vaubana, największego inżyniera wojskowego Ludwika XIV. To francuskie miasto zostało zbudowane od podstaw po stronie Renu po tym, jak Francja straciła Breisach na przeciwległym brzegu rzeki, stąd przedrostek "Neuf", co oznacza "nowy". Miasto od początku zostało przystosowane do mieszanego użytku cywilno-wojskowego i zorganizowane zgodnie ze współczesnymi wyobrażeniami o tym, jak powinno wyglądać "miasto idealne" posiadające ośmiokątną konstrukcję i ulice ułożone w kwadratową siatkę. 20/26 Francja, Neuf-Brisach 21/26 Czechy, Terezín Agencja BE&W Czeskie miasto Terezín zostało zbudowane pod koniec XVIII w. na rozkaz cesarza Austrii, Józefa II i zostało nazwane na cześć jego matki Marii Teresy. Terezín nigdy nie był oblegany, a po zawarciu w 1879 r. tajnego układu pomiędzy Austrią a Prusami stracił znaczenie strategiczne. W czasie I wojny światowej twierdza służyła jako więzienie polityczne. Po zajęciu Czechosłowacji przez Niemców Gestapo wykorzystało część swoich obiektów jako więzienie, a całe miasto zostało później zamienione w obóz koncentracyjny i getto. W 1947 r. powstało w tzw. Małej Fortecy muzeum nazwane "Památník Terezín". 22/26 Czechy, Terezín 23/26 Chorwacja, Karlovac NikolaR / Shutterstock To sześciokątne "gwiezdne miasto" zostało zbudowane przez Habsburgów w 1579 r. jako bastion w celu ochrony ich ziem przed Turkami. Karlovac w następnym stuleciu oblegany był aż siedem razy, ale za każdym razem bezskutecznie. Mimo że wokół starego miasta rozwinęły się nowoczesne przedmieścia, harmonijny zespół architektoniczny w jego rdzeniu został bardzo dobrze zachowany. 24/26 Chorwacja, Karlovac 25/26 Polska, Zamość Henryk Sadura / Shutterstock Na tej liście nie mogłoby zabraknąć tego wyjątkowego, polskiego miasta. Mowa oczywiście o Zamościu, który został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1992 r. Polskie miasto zachowało większość swojego pierwotnego XVI-wiecznego układu. Zostało ufundowane w 1580 r. przez kanclerza Jana Zamoyskiego i usytuowane na szlaku handlowym łączącym zachodnią i północną Europę z Morzem Czarnym. Plan miasta powstał według projektu włoskiego architekta Bernarda Morando, który wykorzystał elementy architektoniczne swojej ojczyzny. Do dziś w prawie niezmiennej formie zachował się pierwotny układ Starego Miasta, szachownicowy układ ulic, które przecinają się pod kątem prostym, fortyfikacji, trzech rynków i większość zabudowy. 26/26 Polska, Zamość Data utworzenia: 9 lutego 2022 09:26 To również Cię zainteresuje Masz ciekawy temat? Napisz do nas list! Chcesz, żebyśmy opisali Twoją historię albo zajęli się jakimś problemem? Masz ciekawy temat? Napisz do nas! Listy od czytelników już wielokrotnie nas zainspirowały, a na ich podstawie powstały liczne teksty. Wiele listów publikujemy w całości. Znajdziecie je tutaj.